50 jaar Kiel – Göteborg

Dit jaar viert onze route Kiel-Göteborg zijn 50-jarige bestaan en daar zijn we maar wat trots op! Kiel is de dichtstbijzijnde vertrekhaven vanuit Nederland richting Scandinavië op zo’n 4,5 uur rijden vanaf Utrecht (ca. 530 km). Natuurlijk nemen we je graag mee in de geschiedenis van deze route, die al jaren veel passagiers mee aan boord neemt voor een retourtje Scandinavië!

Het begon allemaal in 1939 toen Sten Allan Olsson zijn eerste bedrijf lanceerde, Sten A. Olssons Metallprodukter (Stena Metaller). Dit kleine schrootbedrijf is het startpunt voor het succes van de grootste ferrymaatschappij ter wereld. In 1948 zette Olsson samen met zakenpartner Helge Olofsson zijn eerste stappen in de scheepvaartindustrie onder de naam Rederi AB Samba. Het eerste vrachtschip geeft hij de naam van zijn zoon: Dan.

Skagenlinjen en passagiersroutes naar Skagen

In 1953 wordt Rederi AB Samba omgedoopt tot Sten A. Olssons Handels AB en in 1964 beginnen de eerste passagiersroutes van Stena naar Skagen. Hier komt de naam Skagenlinjen vandaan, die in 1962 is bedacht door Dan Poul Ludvigsen. Het concept van Skagenlinjen is even simpel als succesvol: schepen die eigendom zijn of zijn gehuurd varen met vaste lage kosten naar Denemarken en hebben passagiers aan boord die graag winkelen. Sten A. Olsson richt zich op het aanbieden van aantrekkelijke aanbiedingen aan boord: taxfree artikelen worden verkocht in de winkel aan boord, terwijl restaurants, bars, een podium en dansvloer samen met een casino de entertainment aan boord bieden. Er zijn geen aparte klasse aan boord, iets wat nieuw is in dit tijdperk. Nieuwe routes worden toegevoegd en de naam verandert al snel naar Stenalinjen, en uiteindelijk naar Stena Line in 1967.

De Kiel route

De start van de Kiel route is een onvoorziene: Olsson bezit aandelen in de KL-route tussen Kiel en Nakskov (Lolland) die in gebruik wordt genomen op 31 augustus 1963. Het schip dat op deze route wordt gebruikt, is de oude Isefjord, een ferry uit 1935. Volgens de legende is Sten A. Olsson van mening dat het schip te oud en onaangenaam is voor Göteborg. In plaats daarvan stuurt hij de Isefjord naar de scheepswerven van Kiel en laat het blauw verven. Het sjabloon van de kleur is een pak Wasa crispbreads op de ontbijttafel. De route is vervolgens een compleet succes en het jaar daarop wordt deze uitgebreid naar Fünen en Kappeln. In 1966 wordt de Isefjord vervangen door de moderne Stena Baltica.

De Stena Line route Kiel-Göteborg

Op een persconferentie in november 1964 presenteert Olsson zijn plan om binnen twee jaar een Kiel-Göteborg route op te zetten – de langste Stena route tot op heden. De overtochten beginnen in april 1967 na de voltooiing van de Stena Germanica. Deze nieuwe ferry zet anker in Kiel in het uitgebreide Oslokai-dok en in Göteborg op de Stena Line Terminal in Skandiahamn, die in 1967 werd ingewijd.

Stena Germanica I, Stena Atlantica, Stena Olympica

Op 21 april 1967 doopt men de Stena Germanica. De eerste Stena Germanica is elegant en praktisch. De ferry is 110 m lang, kan ​​1300 passagiers meenemen en behaalt een snelheid van 23,5 knopen. De Stena Germanica verwelkomt in het eerste jaar ​​120.000 passagiers in plaats van de verwachte 100.000. Het duurt daarom ook niet lang voordat de Stena Germanica niet meer kan voldoen aan het toenemende volume van vrachtverkeer. Dit is in 1974, waarna Stena Line vier nieuwe ferry’s inzet.

1972 is een feestelijk jaar voor de route Kiel Göteborg: eerst wordt de tweede Duitse ferry in gebruik genomen, waarbij de Stena Atlantica de Stena Germanica ondersteunt. Later in het jaar wordt de Stena Olympica in gebruik genomen. Met meer ruimte voor voertuigen en passagiers, evenals hogere kwaliteitsnormen in de cabines, worden de nieuwe ferry´s met open armen ontvangen. In Göteborg vertrekken de Stena schepen vanuit de nieuwe terminal op de Masthuggskaj. Vijf jaar nadat de route tussen Kiel en Göteborg is gelanceerd, heeft deze al 296.000 passagiers vervoerd.

Tussentijdse concurrenten: Sessanlinjen

In 1974 opent de route van Göteborg-Travemünde (Sessanlinjen). Kiel-Göteborg maakt als gevolg hiervan geen winst meer. Dit verandert echter in 1981, wanneer Stena Line haar concurrent Sessanlinjen overneemt en de route vanaf dat moment zelf exploiteert. Om winstgevendheidsredenen moet Stena zich in een Duitse haven bevinden, de keuze valt hierbij op Kiel. De route met alleen vrachtschepen blijft echter varen vanuit Travemünde. Het ijzeren beeldhouwkunstwerk Hafen 77 wordt in 1977 op Kiel’s Hindenburgufer gemaakt. Sten A. Olsson heeft dit kunstwerk toegewijd aan de tienjarige verjaardag van de route Kiel-Göteborg.

Van 1982 tot 1988 wordt de Kronprinsessan Victoria, een schip geërfd uit Sessanlinjen, gebruikt op de Kiel route. Dit schip is nog steeds in gebruik op de route Fishguard-Rosslare als Stena Europe. In 1982 is de Schwedenkai-aanlegplaats in Kiel afgerond waardoor Stena Line vanaf dat moment een eigen aanlegplaats heeft aan de Duitse kant van haar route.

Stena Germanica II, Stena Scandinavica III

De nieuwe Stena Germanica wordt in 1987 afgeleverd. Het werd in 1978 samen met drie zusterschepen besteld. Op dat moment is de Stena Germanica de grootste ferry ter wereld: 175 m lang, geschikt voor 2.500 passagiers en 1.700 m aan autodek. Het biedt zo een hogere vrachtcapaciteit, vergaderzalen voor zakenreizigers en winkelmogelijkheden aan boord.

Het zusterschip, de Stena Scandinavica, volgt in 1988. Met deze twee grote ferry´s kan de route Kiel-Götenborg eindelijk met winst opereren. Beide schepen worden in 2010/11 vervangen door nog grotere ferry´s. De oude Stena Germanica II en Stena Scandinavica III zijn nog in dienst bij Stena: ze varen nu als de Stena Vision en Stena Spirit op de Karlskrona-Gdynia route.

Einde taxfree

Het taxfree concept wordt in 1993 omgezet in een Vendor Control System. Als gevolg daarvan moeten luchtvaartmaatschappijen en scheepvaartmaatschappijen ervoor zorgen dat alleen de bij wet toegestane hoeveelheden aan taxfree worden geïmporteerd. Het gevolg hiervan is een instorting in passagiersaantallen. Vanaf dit moment richt Stena Line zich op vakantie- en zakenreizen en goederenvervoer.

In 1999 wordt de taxfree verkoop binnen de interne markt van de Europese Unie uitgefaseerd. Aanvankelijke beperkingen op de belastingvrijstelling waren al vanaf de jaren zestig in gebruik. Dit vormt een grote uitdaging op de Kiel-route en met de Deense zaken van het bedrijf.

Nieuwe schepen, nog een maatje groter

In de jaren 2000 streeft Stena Line ernaar om nogmaals uit te breiden op de Kiel-route. Dit betekent dat er schepen met een nog grotere transportcapaciteit nodig zijn. Stena vindt hier de juiste modellen op de Engelse route: Stena Hollandica (2000) en Stena Britannica (2003). De route van Hoek van Holland naar Harwich krijgt daardoor twee nieuwe ferry’s. Renovaties en een nieuwe namenceremonie volgen in 2010. De oude Stena Hollandica wordt nu de Stena Germanica (III) genoemd, terwijl de oude Stena Britannica vanaf dat moment onder de naam Stena Scandinavica (IV) reist. Beide ferry´s zijn ingericht met extra hutten die nog meer comfort hebben. De panoramahutten betekenen dat er voor het eerst een luxeklasse bestaat: sommige hutten hebben ronde bedden, een whirlpool en livebeelden uit de archipel op de eigen grote tv. De nieuwe ferry’s zijn 240 m lang, bevatten 4 kilometer aan autodek en kunnen 22 knopen varen.

Vooruitstrevende technologie

Sinds 2015 is Stena Germanica de eerste RoPax-veerboot die door methanol wordt aangedreven. Het ombouwen van de ferry naar methanol als brandstof is een innovatieve oplossing en wereldwijde primeur, die staat voor een nieuwe stap in duurzame scheepvaart en vooruitloopt op verhoogde milieuwetgevingen.