Stroom aan boord

Engeland | 1 reactie

Sinds 2012 behoort zelfs walstroom tot de technologische mogelijkheden aan boord van de Stena Line-schepen. Het is bijna niet voor te stellen, dat er 120 jaar geleden helemaal geen elektriciteit was aan boord van schepen. Verlichting, navigatie en contact met de wal werden op andere manieren gerealiseerd.

Meer dan een eeuw geleden werd er voor verlichting aan boord van schepen gebruik gemaakt van olielantaarns. Dekverlichting was sowieso een bijzonderheid op zich. Flauw, zwak licht moest kortom de nodige veiligheid bieden. Maar niet alleen verlichting was noodzakelijk. Kompassen voor de navigatie werkten ook zonder stroom. Op ouderwetse stoomschepen werd gebruikgemaakt van dynamo’s, die door de schroefas werden aangedreven. Een bufferbatterij was een mogelijkheid om bij een stilliggend schip nog wat beperkte elektriciteit te kunnen gebruiken. De tijd tikte door en de dieselmotor werd niet meer alleen gebouwd voor de voortstuwing, maar ook om een generator aan te drijven, die de benodigde elektriciteit kon opwekken. De olielamp verdween in de storeskast van de lampenist en werd gedegradeerd tot noodverlichting.

Gelijke spanning

Men kwam echter in de loop van de vorige eeuw tot de conclusie dat een betrouwbaar netwerk noodzakelijk was aan boord. In de jaren rond en na de Tweede Wereldoorlog werd aan de wal gebruikgemaakt van een spanning van 110/115 volt, met wisselstroom. In die tijd werden schepen voorzien van een bijna gelijk netwerk op 110 volt, maar dan met gelijkstroom. Dit had te maken met de vele elektromotoren aan boord, waaronder die van de laadwinches, ankerwinch en kaapstanders. Gelijkstroommotoren waren daarvoor beter geschikt. Dat was wel een beetje jammer voor de zeemannen!

Het verschil in spanning leverde geen problemen op met bijvoorbeeld lampen, maar wel bij elektrische apparaten, zoals radio’s. Iedere zeeman had in die tijd wel een klein exemplaar in zijn hut staan. Vandaag de dag hebben we aan boord gewoon 220/240 volt wisselspanning in de hutten, net als thuis. Voor de zeelui en de passagiers een oplossing, waar nu niemand meer vreemd van opkijkt. Geweldig toch, altijd muziek, licht, koelkast en airco in de hut en in de messroom…

Oud-werknemer/kapitein Frank Haalmeijer


  • Stefan says:

    Hoi Shireen, dank voor jouw reactie! Wat leuk om te horen dat er meer interesse is in het gebruik van Walstroom. Ik begreep dat er inmiddels contact is geweest met mijn collega. Groeten, Stefan