Stena Line in 1966

Engeland | Geen reacties

In 1966 is het de bedoeling dat de uitbreiding van Stenalinjen door zal gaan. Wanneer de nieuwe ferry naar Duitsland vertraging oploopt wordt het jaar echter een periode van consolidatie van de ontwikkelingen tot nu toe. Er zijn ook wat wolken aan de hemel, en de voorwaarden voor de toekomst veranderen. In 1967 zal er een 24-uurs-regeling ingevoerd worden. Dit houdt in dat een passagier een etmaal weg moet zijn geweest om waren die belastingvrij gekocht zijn in te mogen voeren.

Stena Line in 1967 Lees ook: Stena Line in 1967 >>

Succes voor Stena Danica

Het succes van de auto ferry route op Frederikshavn zet voort. Het is duidelijk dat Stena Line een zeer sterk reisconcept gevonden heeft met een combinatie van plezier- en vakantiereizigers en vrachtauto’s. Gevulde restaurants en een vol autodek maakt de route zeer winstgevend. En op dit moment kunnen de passagiers nog steeds belastingvrij alcohol en sigaretten kopen. Het geld rolt binnen, tot vreugde van de rederij.

STENA DANICA kan de concurrentie met Sessanlinjen zonder problemen aan en de ferry is even populair bij de mensen in Göteborg als de eerdere passagiersvaartuigen. De concurrentie van Lion Ferry’s route op Grenå levert ook geen problemen op. De markt voor reizen naar Denemarken lijkt dit jaar bijna onverzadigbaar.

Gedurende een aantal weken in de lente wordt STENA DANICA gecompleteerd door de nieuwgebouwde kleine ferry STENA BALTICA. Zij was eigenlijk gepland voor inzet op de route Nakskov-Kiel, maar Stenalinjen overweegt om die route af te wikkelen, en na levering wordt ze in plaats daarvan ingezet op de Frederikshavn route. Een tijdje waren er ook plannen voor een route tussen Göteborg-Skagen maar die plannen worden niet uitgevoerd.

Op de route naar Frederikshavn begint STENA BALTICA ondertussen oud te worden. Lion Ferry chartert haar in plaats daarvan in juni 1966, omdat hun VARBERG gekapseisd is tijdens een grote beurt op de werf. STENA BALTICA krijgt snel een gele schoorsteen met een B en wordt ingezet op de route Grenå-Halmstad-Kopenhagen.

Stena’s verhuurpolitiek is interessant. STENA DANICA’s zusterschip STENA NORDICA vaart al in een winstgevende charter voor British Rail. Anders had ze het tonnage (de scheepslading, red.) op de Frederikshavn route kunnen versterken. Wanneer STENA BALTICA al na een paar weken uitgehuurd kan worden voor een goede prijs verlaat ook zij haar eigen route. Nog interessanter is dat ze gecharterd wordt naar een concurrerend bedrijf, dat wil zeggen de route Halmstad-Grenå.

Deze zaken laten de gecompliceerde verhoudingen zien tussen Stenalinjen en het moederbedrijf wat de vaartuigen bezit. De ferry’s worden uitgehuurd en ingezet daar waar ze de meeste inkomsten genereren.

Tijdens de herfst komt STENA BALTICA terug op de route naar Frederikshavn, die dan net zo vaak vertrekt als de boot van concurrent Sessanlinjen. STENA DANICA’s capaciteit is volledig te vergelijken met die van de ferry’s van Sessanlinjen. STENA BALTICA is daarentegen een stuk kleiner en heeft niet dezelfde winstgevendheid of populariteit.

Verlate première voor de Duitsland-ferry

Al in 1964 bestelde Stena een ferry om in te zetten op de route Göteborg-Kiel. Net zoals de STENA BALTICA zou de ferry, en een zusterschip, geleverd worden door Langesunds Mekaniska Verkstad in Noorwegen.

Het beginnen van een ferryroute naar West-Duitsland op zich was geen origineel idee op dit moment. Het land heeft zichzelf wonderwel overeind geholpen uit de ruïnes van de tweede wereldoorlog. Met zijn democratische bestuur en moderne samenleving is West-Duitsland zowel een belangrijke handelspartner als een steeds populairdere toeristenbestemming.

De Duitse TT-Linie was al in 1962 begonnen met verkeer tussen Trelleborg en Travemünde. Drie jaar later volgde Statens Järnväger (de Zweedse spoorwegen). In 1966 explodeert het verkeer naar Travemünde met Lion Ferry vanuit Halmstad, Trave Line vanuit Helsingborg en Finnlines, die vanuit zowel Nynäshamn als Karlskrona naar Lübeck vaart.

Terwijl de andere operators in het West-Duitse verkeer een duidelijke focus op vrachtwagentransport hebben, vormt Stenalinjen het plan om zich meer op passagiers te focussen. Het idee is een nieuwe uitjesbestemming voor de Göteborgers, nu ze al een aantal keer in Frederikshavn zijn geweest.

De keuze van een Duitse haven voor dit verkeer valt vanzelfsprekend op de kortste afstand. Vanaf het begin is er de ambitie om elk etmaal een retour te kunnen doen. Kiel wordt daarom het vanzelfsprekende eindpunt voor de route. Wat vast ook heeft bijgedragen aan dit besluit zijn de goede contacten met de lokale instanties die Stena heeft opgebouwd door de route op Kiel vanuit Nakskov en Fåborg.

Stena bouwt voor dit nieuwe verkeer een nieuwe terminal in de Skandia-haven. Stenpiren (de huidige terminal in Göteborg, red) heeft niet genoeg capaciteit voor nog een ferry. De nieuwe terminal kan ook gebruikt worden door STENA DANICA om vrachtauto’s te laden op weg naar Frederikshavn.

Er komt helaas geen verkeer op gang tussen Göteborg en Kiel tijdens 1966. De nieuwe ferry krijgt te maken met een machinestoring tijdens het bouwen en loopt een jaar vertraging op. Stenalinjens grote, nieuwe project voor 1966 vindt daardoor niet plaats.

Net zo onverwacht is het dat Stena doorgaat met de route Nakskov-Kiel die bedreigd werd met opheffing tijdens het voorgaande jaar. Het is de oude ISEFJORD die het verkeer start. Omdat ze reeds verkocht is aan Italië wordt ze in de zomer vervangen door de kleine, gecharterde, Deense ferry AERÖBOEN.

De M/S Baltica langs de Stenpiren in Göteborg

De M/S Baltica langs de Stenpiren in Göteborg

Geluk voor The Londoner

In de aanloop naar het tweede seizoen op het Engelse Kanaal heeft Stena heel wat geleerd. De Britse agent wordt vervangen door een eigen lokale administratie met Roland Erkenberg aan de leiding. STENA NORDICA is nu uitgehuurd onder de naam “The Londoner” en wordt vervangen door de -van de concurrent Sessanlinjen gehuurde- PRINSESSAN CHRISTINA. Opnieuw zien we hoe niet-traditioneel Stena haar scheepslading problemen oplost.

Een Britse zeemansstaking in 1966 geeft het seizoen een vliegende start omdat het al begin april van stapel loopt. Omdat de ferry’s onder de Britse vlag uitgeschakeld zijn vaart PRINSESSAN CHRISTINA op volle capaciteit. Het komt zelfs voor dat er personenauto’s geladen worden op het kleine dek tussen het achterschip en de achterramp.

Iets wat de Britten echter niet waarderen is het systeem van de ferry met nauwe autoliften naar een lager autodek. Deze worden, tot grote irritatie van de Britten, als eerst geladen en als laatst gelost. Zij zijn het principe “first on, first off” gewend.

Het seizoen loopt tot 30 september en wordt gezien als zeer succesvol. Stena heeft een goedkope ferry gebruikt en grote volumes bereikt.

Passagiersvaart

Tijdens de vroege lente van 1966 wordt het duidelijk dat de West-Duitse rederij HADAG haar schip WAPPEN terug wil kopen voor verkeer op Helgoland, waarvoor ze ooit gebouwd werd. De iets jongere HELGOLAND nr 2 heeft een langdurige opdracht gekregen als ziekenschip in Vietnam voor het West-Duitse rode kruis, en moet daarom vervangen worden.

De Mariehamnslinjen open haar seizoen op 6 mei 1966 met POSEIDON als vervanger voor WAPPEN en wordt de vierde, laatste -en om in Zweedse termen te blijven- de meest bekende “Jätten Finn” (bijnaam die men aan WAPPEN gaf tijdens haar dienstjaren tussen Stockholm -Mariehamn). Ze blijkt een ideale “Ålands-boot” voor het publiek van de jaren 60 en zal de komende zeven seizoenen doorgaan als concurrerende boot op deze route naar Åland. Als “Jätten Finn” heeft ze plaats voor 582 passagiers. De ticketprijs is 19 Zweedse kronen voor een dagreis en 25 kronen voor een retourtje met terugreis op dag naar keuze. Halve prijs geldt voor kinderen en gepensioneerde, maar POSEIDON lokt vooral een jong publiek.

Het drukke verkeer van het seizoen van 1966 gaat door tot 27 november. Gedurende dit jaar wordt de concurrentie steeds zwaarder. De rederijen die samenwerken via Bore Line leiden bijvoorbeeld zomercruises met oudere stoomboten naar Finland in, alhoewel zij een ouder publiek aantrekken.

De Expresslinjen, wat onderdeel is van Sveakoncernen, verhuist in mei 1966 haar dertig jaar oude ferry MARINA van de route tussen Gräddö-Mariehamn naar cruises tussen Stockholm-Mariehamn met als doelgroep hetzelfde jonge, feestgrage publiek als op de POSEIDON. MARINA begint een prijzenoorlog op deze route maar wordt gezien als klein en suf vergeleken met de moderne POSEIDON met haar exclusieve inrichting.

Als “Jätten Finn” komt POSEIDON uiteindelijk als winnaar uit de bus en wordt een bekende naam, gewaardeerd door publiek uit heel Mälardalen. Stena heeft daarmee het concept ingevoerd dat ook vandaag nog “Ålandscruise” genoemd wordt.

De Stena Baltica en Afrodite langs de pier in 1966.

De Stena Baltica en Afrodite langs de pier in 1966.

Op de route Trelleborg-Kopenhagen wordt POSEIDON na de winterstop vervangen door de kleine AFRODITE. Na het herfstseizoen stop de route omdat de nieuwe invoerregels tijdens de komende jaren de economische grondslag ongedaan maken. Ditzelfde geldt ook voor de zomer route Lysekil-Skagen die in 1966 voor het laatst in stand wordt gehouden met SKAGEN II.

Tijdens de zomer van 1966 werkt AFRODITE acht weken lang in de Botnische golf op een route tussen Luleå en Kemi. De opzet hier is geen cruise, maar een systeem waar de passagiers de boot heen nemen en de bus terug. Op die manier krijgt de rederij volle verkoop voor elke reis. Ook deze route wordt opgeheven na de zomer.

De komende, nieuwe invoerregels doden in principe dat wat vier jaar geleden de basis was voor Skagenlinjens, en nu Stenalinjens reisindustrie. Het kan gezien worden als een teken van vaardigheid en flexibiliteit dat men zo goed geslaagd is in het ontwikkelen van inkoopreizen tot autoferry-verkeer met een bredere en minder kwetsbare basis. Het verhaal zet voort!

Geschiedenis van Stena Line

Wil je meer over onze geschiedenis weten? Lees dan meer over het ontstaan van Stena Line in 1962 en de eerste veerdienst in 1963, het verdere succes in 1964 en verdere ontwikkeling van Stena Line in 1965.

Anders Bergenek en Rickard Sahlsten